Ebüzziyâ Mehmed Tevfik
Yayıncı, Gazeteci ve Yazar
Ebüzziyâ Mehmed Tevfik, 19. yüzyıl Osmanlı basın hayatında hem gazeteci hem de yayıncı olarak derin izler bırakan bir aydındır. Asıl adı Tevfik’tir, ancak “Ebüzziyâ” lakabıyla tanınır. 1849 yılında İstanbul’da doğan Ebüzziyâ, genç yaşta edebiyat ve matbaacılığa ilgi duymaya başlamıştır. İstanbul’daki eğitim hayatından sonra, kendini özellikle basın ve yayıncılık alanında geliştirmiştir.
En önemli eserlerinden biri olan “Tasvir-i Efkâr”, dönemin en etkili gazetelerinden biri haline gelmiştir. Namık Kemal'in başlattığı bu gazetenin yönetimini devralarak hem siyasi hem de kültürel yazılarıyla Osmanlı toplumunda geniş yankı uyandırmıştır. Gazetede yayınlanan yazılar, Osmanlı’nın modernleşme sürecindeki tartışmalara önemli katkılarda bulunmuş, halkı aydınlatma görevini üstlenmiştir.
Gazetecilik kariyerinin yanında, Osmanlı matbaacılık sektörünün gelişmesine de öncülük etmiştir. “Matbaa-i Ebüzziyâ” adını taşıyan kendi matbaasını kurarak, yalnızca gazeteler değil, aynı zamanda kitaplar ve dergiler de basmaya başlamıştır. Bu matbaa, Osmanlı'da modern baskı tekniklerinin gelişimine büyük katkılar sağlamış ve aynı zamanda, Mecmua-i Ebüzziyâ adı altında bir dergi çıkararak edebiyat ve bilimle ilgili içerikleri geniş bir kitleye ulaştırmayı başarmıştır. (Bu dergi, o dönemin en önemli fikir ve sanat dergilerinden biri olarak kabul edilir.)
Ebüzziyâ’nın en bilinen eserleri arasında, Lügat-ı Ebüzziyâ adlı sözlük ve Osmanlı matbaacılığına dair çalışmaları yer alır. Ayrıca tarih, edebiyat ve bibliyografi alanlarında da çeşitli eserler kaleme almıştır. Amasya Tarihi ve Nişan-ı Osmanî Tarihi, onun tarihsel çalışmaları arasında sayılabilir. Osmanlı dönemi boyunca yayımladığı kitaplar ve gazete yazıları, sadece kültürel ve edebi değil, aynı zamanda siyasal bir duruş da sergileyerek, devrin aydınlanma hareketine katkı sağlamıştır.
Yayınevimizden neşredilen eseri:
